جراحی چاقی
روش های جراحی چاقی شامل بای پس معده، گاسترکتومی اسلیو معده، باند معده و سوئیچ اثنی عشر است. این عمل ها نتایج ثابتی در درمان چاقی کلاس III یا همان چاقی مفرط دارند. آنها همچنین به نرمال کردن متابولیسم شما از جمله قند خون، فشار خون و کلسترول کمک می کنند.
همیشه این سوال از پزشکان پرسیده می شود که جراحی چاقی چیست و چرا افراد به جای ورزش کردن و رعایت کردن رژیم غذایی که منجر به کاهش وزن می شود، به جراحی چاقی سوق پیدا می کنند و از این روش برای لاغر شدن بهره می برند؟!
همواره در برخورد با افرادی که از اضافه وزن خود رنج می برند این جملات شنیده می شود که :
- خیلی ورزش کردم ولی لاغر نمیشم
- هر رژیمی رو شما بگین امتحان کردم لاغر هم شدم ولی بعد از مدتی که رژیم تموم شد دوباره چاق شدم حتی وزنم بیشتر از وزن قبل از رژیم شده
- آقای دکتر نمیتونم رژیم بگیرم
- آقای دکتر وقت ورزش کردن ندارم
- از محیط باشگاه خوشم نمیاد، اونجا اعتماد به نفسم رو از دست میدم
و …
تمامی این جملات و جملات مشابهی که می شنویم یک راه حل مشترک دارند و اون جراحی چاقی توسط بهترین جراح چاقی است. حالا برسیم به اینکه جراحی چاقی چیست و چرا باید این عمل را انجام دهیم؟؟؟
جراحی چاقی چیست؟
سوالی که همواره به محض شنیدن این کلمات به ذهن می رسد این است که به طور کل جراحی چاقی چیست و با چه مکانیزمی باعث لاغر شدن می شود و این که در بسیاری از سایتها دیده می شود می گویند لاغری با این روش بازگشت ندارد، یعنی چه؟
جراحی چاقی که به آن جراحی کاهش وزن نیز می گویند، دسته ای از عمل های جراحی است که برای کمک به کاهش وزن افراد چاق انجام می شود.اگر از رژیم های متنوع و سخت نتیجه ی مطلوب را نگرفته اید عمل جراحی چاقی که یکی از موثر ترین روش های کاهش وزن محسوب می شود را به شما توصیه می کنیم.
روشهای مختلف جراحی چاقی با اصلاح و تغییر در سیستم گوارش شما (معمولاً معده و گاهی اوقات روده کوچک ) برای تنظیم میزان کالری مصرفی و جذب آن کار میکنند. آنها همچنین می توانند سیگنال های گرسنگی را که از دستگاه گوارش شما به مغز می رسد، کاهش دهند.
این روش ها می توانند به درمان و پیشگیری از بسیاری از بیماری های متابولیک مرتبط با چاقی، از جمله دیابت و بیماری کبد چرب کمک کنند. اما باید بدانید که جراحی کاهش وزن صرفا یک “راه حل سریع” آسان نیست. برای موفقیت در این مسیر نیاز به آمادگی قبلی و تغییرات طولانی مدت سبک زندگی پس از آن دارید.
چرا جراحی چاقی انجام می شود؟
جراحی چاقی موفق ترین درمان طولانی مدت برای چاقی کلاس III است. طبق گفته مؤسسه ملی بهداشت ، برای افرادی که دارای چاقی کلاس III هستند تقریباً غیرممکن است که از طریق رژیم غذایی و ورزش به کاهش وزن خود ادامه دهند. هنگامی که بدن شما وزن بالاتر از حد طبیعی را به عنوان شرایط عادی در حافظه ی خود ثبت کند به تلاش برای بازگشت به آن وزن ادامه می دهد.
جراحی چاقی با تغییر نحوه مدیریت آنچه که می خورید بدن شما تغییر می دهد و اجازه می دهد رژیم غذایی سالم و تغییرات سبک زندگی برای کاهش وزن و سلامت پایدار تاثیر گذار باشد.
جراحی چاقی چه نوع شرایط و بیماری هایی را می تواند درمان کند؟
چاقی با بسیاری از بیماریهای مزمن مرتبط است که بسیاری از آنها میتوانند تهدید کننده حیات نیز باشند. این شرایط و عوامل پس از جراحی و کاهش وزن تا حد زیادی بهبود می یابند. اگر کاندیدای جراحی چاقی هستید، ممکن است قبلاً به هر یک از این بیماری ها مبتلا شده باشید یا در معرض خطر ابتلا به این بیماری ها باشید، از جمله:
کلسترول بالا : هیپرلیپیدمی (کلسترول بالا) به این معنی است که خون شما دارای مولکول های چربی بیش از حد نرمال است. این مولکول ها می توانند جمع شوند و منجر به انسداد در رگ های خونی شما شوند. به همین دلیل است که کلسترول بالا می تواند شما را در معرض خطر سکته مغزی یا حمله قلبی قرار دهد.
فشار خون بالا : هایپرتنشن (فشار خون بالا) به این معنی است که نیروی جریان خون در رگ های خونی شما بسیار زیاد است. این کار دیواره رگ های خونی شما را فرسوده می کند و شما را در معرض خطر حمله قلبی و سکته قرار می دهد.
قند خون بالا : هایپرگلیسمی (قند خون بالا) ارتباط زیادی با مقاومت به انسولین دارد و به عنوان پیش ساز دیابت در نظر گرفته می شود. در صورت عدم درمان، می تواند به اعصاب، رگ های خونی، بافت ها و اندام های شما آسیب برساند و خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها را افزایش دهد.
دیابت نوع 2 :ذخیره بیش از حد چربی می تواند منجر به مقاومت به انسولین در بدن فرد شود که این موضوع می تواند منجر به دیابت بزرگسالان (نوع 2) شود. خطر ابتلا به دیابت نوع 2 به ازای هر یک امتیاز افزایش در مقیاس BMI (شاخص توده بدنی) 20 درصد افزایش می یابد.
بیماری قلبی : چاقی می تواند منجر به اختلال در عملکرد قلب و نارسایی احتقانی قلب شود. همچنین می تواند باعث ایجاد پلاک در داخل شریان ها شود و خطر حمله قلبی و سکته را افزایش دهد.
بیماری کلیوی : سندرم های متابولیک مرتبط با چاقی، از جمله فشار خون بالا، مقاومت به انسولین و نارسایی احتقانی قلب، از عوامل اصلی بیماری مزمن کلیوی و نارسایی کلیه هستند.
آپنه انسدادی خواب : افراد مبتلا به آپنه خواب درمان نشده در طول خواب زمانی که دستگاه تنفسی فوقانی آنها مسدود می شود، به طور مکرر تنفس خود را متوقف می کنند. این دوره های وقفه ای جریان اکسیژن را به اندام های حیاتی کاهش می دهند و به ویژه قلب را به خطر می اندازند.
آرتروز : اضافه وزن به مفاصلی مانند زانو فشار بیشتری وارد می کند. این امر احتمال ابتلا به استئوآرتریت (یک بیماری دژنراتیو مفصلی) را افزایش میدهد یا اگر قبلاً به آن مبتلا شدهاید، آن را بدتر میکند.
بیماری کبد چرب غیر مرتبط با الکل : زمانی اتفاق می افتد که بدن شما شروع به رسوب چربی اضافی در کبد می کند. ابتلا به این بیماری می تواند منجر به استئاتوهپاتیت غیر مرتب با الکل شود، التهاب مزمنی که می تواند آسیب طولانی مدت به کبد شما وارد کند.
سرطان : در حالی که این ارتباط کاملاً شناخته شده نیست، اما چاقی با افزایش خطر ابتلا به بیش از دوازده نوع سرطان مرتبط است. همچنین خطر مرگ ناشی از سرطان را بیش از 50 درصد افزایش می دهد.
چه چیزی شما را واجد شرایط جراحی چاقی می کند؟
الزامات جراحی چاقی با ایجاد تشخیص چاقی کلاس III شروع می شود. یعنی شما یا:
- BMI برابر با 35 یا بالاتر داشته باشید. شاخص توده بدنی (BMI) روشی برای تخمین میزان چربی بدن بر اساس نسبت قد به وزن است. نمره 35 یا بالاتر با خطر بالای بیماری های مرتبط با چاقی مربوط است.
- داشتن BMI حداقل 30 به همراه یک مشکل مرتبط با چاقی. BMIبرابر با 30 بدون مشکل سلامتی مرتبط به عنوان چاقی کلاس II در نظر گرفته می شود.
معیارها برای نوجوانان کمی بالاتر است. یک نوجوان ممکن است کاندید شود اگر موارد زیر را داشته باشد:
- BMI حداقل 35 و ابتلا به یک بیماری مرتبط با چاقی.
- BMI حداقل 30 و یک وضعیت پزشکی شدید مرتبط با چاقی.
در حالی که BMI به راحتی اندازه گیری می شود، ممکن است مجبور شوید برخی از آزمایشات پزشکی را برای تشخیص بیماری های مرتبط با چاقی خود انجام دهید.
افسانه های رایج در مورد جراحی چاقی
- جراحی آخرین راه حل است : جراحی چاقی موثرترین درمان طولانی مدت برای چاقی کلاس III است. زمانی که از نظر علمی ثابت شود که رژیم غذایی و ورزش به تنهایی یا همراه با داروهای لاغری در دراز مدت بسیار کمتر موثر خواهند بود روش جراحی چاقی مناسب ترین و در عین حال موثرترین روش با نتیجه ی مثبت طولانی مدت خواهد بود .
- جراحی چاقی آسان ترین راه لاغری است : جراحی چاقی را می توان به عنوان ابزاری در نظر گرفت که به رژیم غذایی و سبک زندگی سالم اجازه می دهد تا منجر به کاهش وزن پایدار شود. اغلب، بیماران قبلاً این تغییرات را بدون موفقیت طولانی مدت انجام داده اند. جراحی اجازه می دهد تا این تغییرات موثر باشند.
آمادگی برای جراحی چاقی شامل چه مواردی است؟
قبل از برنامه ریزی برای جراحی چاقی، پزشک شما می خواهد اطمینان حاصل کند که شما از نظر جسمی و ذهنی برای جراحی دارای آمادگی هستید یا خیر . شما توسط تیمی از متخصصان ویزیت خواهید شد که در حین ارزیابی سلامت جسمی و روانی شما در مورد خطرات و فواید آن مشاوره خواهند داد.
ممکن است لازم باشد آزمایش های غربالگری پزشکی را انجام دهید تا مطمئن شوید که جراحی برای شما ایمن است. اگر از تنباکو، مواد مخدر یا الکل بیش از حد استفاده می کنید، قبل از واجد شرایط بودن برای جراحی باید ترک کنید. تیم پزشکی شما می تواند در این مورد به شما کمک کند.
جراح شما همچنین ممکن است از شما بخواهد که رژیم غذایی خاصی را قبل از جراحی چاقی برای چند هفته دنبال کنید تا برای عمل خود آماده شوید. این کار برای کاهش چربی داخل شکم شما(جایی که عمل انجام می شود)لازم است. با این کارعمل را ایمن تر می کنید و خطر عوارض را کاهش می دهید.
جراحی چاقی چگونه انجام می شود؟
جراحی کاهش وزن یا چاقی معمولاً با روش های کم تهاجمی (جراحی لاپاراسکوپی) انجام می شود. این بدان معناست که برشهای کوچک، بهبودی سریعتر و درد و اسکار کمتری نسبت به جراحی باز سنتی ایجاد میشود.
انواع مختلف جراحی چاقی چیست؟
اسلیو معده
اسلیو معده که اسلیو گاسترکتومی نیز نامیده میشود، رایجترین عمل جراحی چاقی در ایالات متحده و همچنین در سر تا سر دنیا است که ممکن است به این دلیل باشد که این روش نسبتاً ساده تر است و برای اکثر افراد یا بی خطر است و یا با حداقل عوارض همراه است.در جراحی اسلیو گاسترکتومی به سادگی بخش بزرگی از معده شما را برمیدارند یعنی چیزی در حدود 80 درصد و یک بخش کوچک و لولهای مانند یک آستین را باقی میگذارد.
این روش به طور طبیعی مقدار غذایی را که می توانید در یک وعده مصرف کنید کاهش می دهد و باعث می شود سریعتر احساس سیری کنید. همچنین در این روش هورمون های گرسنگی که به طور معمول در معده شما تولید می شوند را نیز کاهش می دهد. این موضوع به تثبیت متابولیسم، کاهش اشتها و تنظیم قند خون کمک می کند.
بای پس معده
بای پس معده که با نام Roux-en-Y که یک اصطلاح فرانسوی به معنای (شکل حرف Y) است نیز شناخته می شود . در این روش ابتدا جراحان یک کیسه کوچک به اندازه ی یک تخم مرغ از معده ی شما در قسمت فوقانی معده ایجاد می کنند و آن را با منگنه های جراحی از قسمت پایینی معده جدا می کنند. سپس روده کوچک شما را به دو بخش تقسیم می کنند و قسمت جدید را برای اتصال به کیسه معده بالا می آورند.
اکنون غذا از طریق معده جدید که حالا کوچکتر شده است به بخش پایینی روده کوچک شما جریان می یابد و بقیه قسمت ها را دور می زند. این امر باعث می شود که معده شما حجم کمتری از غذا را بتواند در خود نگه دارد و همچنین میزان مواد غذایی که روده کوچک شما می تواند جذب کند را محدود می کند.
باند معده
باند معده قابل تنظیم دستگاهی ساخته شده از سیلیکون است که در اطراف قسمت بالایی معده قرار می گیرد تا میزان غذای مصرفی فرد را محدود کند. تأثیر آن بر بیماری های مرتبط با چاقی و کاهش وزن طولانی مدت کمتر از سایر روش ها است. بنابراین استفاده از آن در دهه گذشته بسیار کاهش یافته است.
احساس سیری به اندازه تنگی ایجاد شده در دهانه معده و بقیه قسمت های معده بستگی دارد. اندازه دهانه را می توان با تزریق مایع از طریق پورت زیر پوست تنظیم کرد. غذا به طور معمول از معده عبور می کند، اما با تنگی ایجاد شده توسط باند محدود می شود . این روش در برابر دیابت نوع 2 کمتر موفق است و تأثیرات کمی بر متابولیسم دارد.
بوتاکس معده
بوتاکس معده که به عنوان تزریق بوتاکس آندوسکوپی نیز شناخته می شود، یک روش غیر جراحی است که شامل تزریق مقادیر کمی سم بوتولینوم (بوتاکس) به عضلات معده است. بوتاکس یک نوروتوکسین است که از آزاد شدن استیل کولین (یک انتقال دهنده عصبی که به عضلات سیگنال انقباضی می دهد) جلوگیری می کند.
تزریق بوتاکس به ماهیچه های معده باعث شل شدن آن ها می شود که در نتیجه روند گوارش را کند می کند. این موضوع می تواند منجر به احساس سیری شود که می تواند به کاهش مصرف غذا و کاهش وزن کمک کند.
روش بوتاکس معده برای اثر بخشی حداکثری نیازمند تکرار در چندیدن جلسه مختلف و مداوم دارد به همین دلیل کمتر مورد استقبال قرار می گیرد.
بعد از انجام عمل جراحی چاقی چه نوع مراقبت هایی خواهیم داشت؟
در طول اولین سال پس از جراحی، پزشک شما را به طور منظم برای ویزیتها و آزمایشهای بعدی ملاقات میکند. آنها آزمایشات خون را برای نظارت بر بهبود سلامت شما و بررسی هرگونه کمبودهای تغذیه ای انجام می دهند. پس از سال اول، اگر از سلامت خوبی برخوردار هستید و وزن زیادی از دست داده اید، ممکن است بخواهید گزینه های کانتورینگ بدن را با پزشک خود در میان بگذارید. کانتورینگ بدن می تواند به حذف چین های اضافی ایجاد شده بر روی پوست کمک کند.
با جراحی چاقی چقدر وزن کم می کنید؟
در روش های مختلف جراحی نتایج کمی تفاوت دارند اما اکثر مردم حدود 50٪ از وزن اضافی خود را پس از جراحی چاقی از دست می دهند و این مقدار کاهش وزن را حفظ می کنند. میانگین کاهش وزن پس از بای پس معده حدود 70 درصد وزن اضافی بدن است . کاهش وزن پس از اسلیو معده بین 30 تا 80 درصد است. این نتایج پس از یک دوره 18 تا 24 ماهه اندازه گیری می شوند.
خطرات و عوارض جراحی چاقی
خطرات جراحی چاقی چیست؟
هنگام بررسی مزایا و معایب جراحی چاقی، مهم است که خطرات خود عمل و همچنین عوارض جانبی احتمالی که ممکن است بعد از آن رخ دهد را در نظر بگیرید.
عوارض کلی هر جراحی
همه جراحی ها با خطرات خاصی همراه هستند. جراحی های طولانی تر و پیچیده تر ممکن است شامل موارد بیشتری نیز باشد.این خطرات عبارتند از:
- خون ریزی
- عفونت
- لخته شدن خون یا آمبولی
- فتق ها
- انسداد روده کوچک
- نشت آناستوموز
عوارض جراحی
جراحی هایی که سیستم گوارش شما را اصلاح می کنند می توانند عوارض گوارشی خاصی ایجاد کنند. گاهی اوقات به این عوارض سندرم های پس از گاسترکتومی نیز گفته می شود.
این عوارض احتمالی عبارتند از:
سندرم دامپینگ : این سندرم مجموعه علائمی است که می تواند زمانی رخ دهد که معده شما غذا را خیلی سریع به روده کوچک شما می ریزد. معمولا با گذشت زمان این عارضه از بین می رود . پزشک شما دستورالعمل های غذایی را برای کمک به پیشگیری یا کاهش سندرم دامپینگ در حین بهبودی به شما می دهد.
سوء جذب و سوء تغذیه : بسیاری از روش های جراحی چاقی عمدا باعث سوء جذب در روده کوچک می شوند تا کالری جذب شده کاهش یابد. اما سوء جذب می تواند منجر به شل شدن مدفوع شود. همچنین اگر مراقب نباشید می تواند منجر به کمبودهای تغذیه ای نیز شود. پزشک شما مکمل های غذایی را برای کمک به جلوگیری از این امر تجویز می کند.
رفلاکس صفرا : جراحی که بر دریچه پیلور، (سوراخ بین معده و روده کوچک) تأثیر می گذارد، می تواند باعث اختلال در عملکرد آن شود. اگر دریچه پیلور به درستی بسته نشود، یکی از نتایج احتمالی رفلاکس صفرا است. این موضوع بدان معناست که صفرایی که کیسه صفرا برای کمک به هضم غذا به روده کوچک شما می فرستد، می تواند به معده شما بازگشت کند.
سنگ کیسه صفرا : کاهش وزن سریع حجم زیادی از کلسترول را برای پردازش به کبد شما می فرستد. هنگامی که کبد شما صفرا را به کیسه صفرا می فرستد، کلسترول اضافی را با خود حمل می کند. این کلسترول اضافی می تواند در کیسه صفرا انباشته شود و سنگ های صفراوی کلسترولی را تشکیل دهد.
مزایای جراحی چاقی چیست؟
کاهش وزن قابل توجه و پایدار : جراحی تنها درمانی است که برای چاقی کلاس III در دراز مدت موثر است.
کاهش هورمون های گرسنگی و بهبود متابولیسم : جراحی چاقی تنها درمان چاقی است که سیستم متابولیک بدن شما را پس از چاقی مجدداً تنظیم میکند تا از افزایش وزن جلوگیری کند.
مدیریت کلسترول و قند خون : جراحی کاهش وزن اغلب باعث بهبود علائم دیابت می شود و به افراد مبتلا به سندرم های متابولیک مختلف کمک می کند تا دیگر نیازی به مصرف دارو نداشته باشند.
زندگی طولانی تر و سالم تر : جراحی کاهش وزن علاوه بر کاهش بیماری ها و ناراحتی های مرتبط با چاقی، در واقع می تواند عمر شما را افزایش دهد. مطالعات علمی بسیاری نشان داده است که جراحی چاقی خطر مرگ به هر علتی را تا بیش از 40 درصد کاهش می دهد.
بهبودی پس از جراحی چاقی چقدر طول می کشد؟
شما احتمالاً یک الی دو روز را در بیمارستان صرف نقاهت خواهید کرد، سپس چند هفته را در خانه سپری میکنید تا اینکه احساس کنید آماده بازگشت به سر کار یا فعالیت های روزانه خود هستید. ممکن است لازم باشد تا شش هفته از فعالیت های شدید خودداری کنید و ممکن است تا ۱۲ هفته طول بکشد تا یک رژیم غذایی عادی را از سر بگیرید.
جراحی چاقی یک راه حل بسیار توصیه شده و با اثر طولانی مدت برای یک فرد مبتلا به چاقی به همراه بیماری دشوار و پیشرونده ارائه می دهد. غلبه بر چاقی بسیار سخت است و بدون مداخله تاثیرات سنگینی بر سلامت، کیفیت زندگی و طول عمر شما می گذارد. در حالی که جراحی میتواند خطرات و عوارض خاص خود را داشته باشد، اما در بیشتر موارد این خطرات بسیار کمتر از خطرات و عوارض ناشی از چاقی و بیماریهای مرتبط با آن است.
اسلیو معده یا بای پس معده و سایر جراحی های چاقی می توانند کاهش وزن طولانی مدت را فراهم کنند. مقدار وزنی که از دست می دهید به نوع جراحی و تغییر عادات سبک زندگی شما بستگی دارد. ممکن است در عرض دو سال نیمی یا حتی بیشتر از وزن اضافی خود را کم کنید.
علاوه بر کاهش وزن، جراحی چاقی ممکن است شرایطی را که اغلب مربوط به اضافه وزن است، بهبود یا برطرف کند، مواردی از جمله:
- بیماری قلبی و عروقی
- فشار خون بالا
- آپنه انسدادی خواب
- دیابت نوع 2
- بیماری کبد چرب غیر الکلی
- بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD)
- درد مفاصل که آرتروز نیز نامیده می شود
جراحی چاقی همچنین میتواند توانایی شما را در انجام فعالیتهای معمول روزانه بهبود بخشد، که این موضوع خود میتواند به بهبود کیفیت زندگی شما کمک کند.