جراحی فتق به روش لاپاراسکوپی
مقدمه
جراحی فتق به روش لاپاراسکوپی یکی از نوین‌ترین و مؤثرترین روش‌های درمانی برای فتق است که به دلیل مزایای فراوان آن، روز به روز در حال محبوب‌تر شدن است. در این مقاله، به بررسی دقیق این روش جراحی، مزایا و معایب آن و همچنین مراحل انجام آن خواهیم پرداخت.
در این مقاله دکتر پدرام طالبیان فوق تخصص جراحی پیشرفته ی لاپاراسکوپی و جراح چاقی و اسلیو معده و بای پس معده در زمینه جراحی انواع فتق به روش لاپاراسکوپی توضیح می دهد.
اهمیت درمان فتق
فتق یک بیماری شایع پزشکی است که می‌تواند باعث ناراحتی و درد زیادی شود. اگر فتق درمان نشود، ممکن است به مشکلات جدی‌تری منجر شود، از جمله انسداد روده و نکروز بافت‌ها. بنابراین، درمان به موقع و مؤثر فتق از اهمیت بالایی برخوردار است.
انواع فتق و توضیحات جزئی
فتق اینگوینال (کشاله ران)
فتق اینگوینال شایع‌ترین نوع فتق است که در ناحیه کشاله ران رخ می‌دهد. این نوع فتق هنگامی رخ می‌دهد که بخشی از روده یا بافت چربی از طریق یک نقطه ضعیف در دیواره شکم به داخل کانال اینگوینال وارد می‌شود. این کانال در مردان مسیر عبور اسپرماتیک کورد و در زنان محل عبور لیگامان گرد رحم است.
علائم:
- درد و ناراحتی در ناحیه کشاله ران
- تورم یا برآمدگی قابل مشاهده
- افزایش درد هنگام خم شدن، سرفه یا بلند کردن اجسام سنگین
فتق فمورال (رانی)
فتق فمورال در ناحیه بالای ران، درست زیر کشاله ران رخ می‌دهد. این نوع فتق بیشتر در زنان به خصوص زنانی که باردار بوده‌اند یا چاق هستند، شایع است. در فتق فمورال، بخشی از روده از طریق یک نقطه ضعیف در دیواره شکم به داخل کانال فمورال وارد می‌شود.
علائم:
- تورم یا برآمدگی در بالای ران
- درد و ناراحتی در ناحیه ران
- احساس فشار یا درد هنگام حرکت
فتق نافی
فتق نافی در ناحیه ناف رخ می‌دهد و معمولاً در نوزادان و کودکان دیده می‌شود، اما می‌تواند در بزرگسالان نیز رخ دهد. در این نوع فتق، بخشی از روده یا بافت چربی از طریق یک نقطه ضعیف در دیواره شکم به داخل ناحیه ناف وارد می‌شود.
علائم:
- برآمدگی یا تورم در ناحیه ناف
- درد و ناراحتی در ناحیه ناف
- برآمدگی بیشتر هنگام گریه یا سرفه
فتق اپیگاستریک
فتق اپیگاستریک در ناحیه بین ناف و قسمت پایینی قفسه سینه رخ می‌دهد. این نوع فتق هنگامی رخ می‌دهد که بخشی از بافت چربی از طریق یک نقطه ضعیف در دیواره شکم به داخل ناحیه اپیگاستریک وارد می‌شود.
علائم:
- تورم یا برآمدگی در ناحیه بالای ناف
- درد و ناراحتی در ناحیه اپیگاستریک
- افزایش درد هنگام خم شدن یا بلند کردن اجسام سنگین
فتق اینسزیونال
فتق اینسزیونال پس از جراحی شکم رخ می‌دهد. این نوع فتق هنگامی رخ می‌دهد که بخشی از روده یا بافت چربی از طریق یک نقطه ضعیف در دیواره شکم که ناشی از جراحی قبلی است، به داخل وارد می‌شود.
علائم:
- تورم یا برآمدگی در ناحیه جراحی قبلی
- درد و ناراحتی در ناحیه جراحی
- افزایش درد هنگام فعالیت‌های جسمانی
فتق هیاتال
فتق هیاتال زمانی رخ می‌دهد که بخشی از معده از طریق دیافراگم به داخل قفسه سینه وارد می‌شود. این نوع فتق معمولاً با سوزش سر دل و رفلاکس معده مرتبط است.
علائم:
- سوزش سر دل و رفلاکس معده
- درد قفسه سینه
- مشکل در بلع
فتق اسپورت (ورزشی)
فتق ورزشی نوعی فتق است که در اثر فعالیت‌های ورزشی شدید یا ناگهانی رخ می‌دهد و معمولاً در ناحیه کشاله ران ایجاد می‌شود.
علائم:
- درد شدید در ناحیه کشاله ران
- ضعف و ناراحتی در ناحیه پایین شکم
- افزایش درد هنگام فعالیت‌های ورزشی
فتق دیافراگماتیک
فتق دیافراگماتیک نوعی فتق نادر است که در آن اعضای شکمی از طریق دیافراگم به داخل قفسه سینه وارد می‌شوند. این نوع فتق می‌تواند مادرزادی یا اکتسابی باشد.
علائم:
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
- مشکلات گوارشی
فتق شکمی
فتق شکمی یک اصطلاح کلی برای هر نوع فتق است که در دیواره شکم رخ می‌دهد. این نوع فتق‌ها می‌توانند شامل فتق‌های اپیگاستریک، نافی و اینسزیونال باشند.
فتق رکتوس (عضله راست شکم)
این نوع فتق در ناحیه عضله راست شکم (رکتوس) رخ می‌دهد و می‌تواند ناشی از فشار بیش از حد بر روی عضلات شکم باشد.
علائم:
- برآمدگی در ناحیه عضله راست شکم
- درد و ناراحتی در ناحیه شکم
- افزایش درد هنگام فعالیت‌های جسمانی
هر نوع فتق می‌تواند عوارض خاص خود را داشته باشد و نیاز به درمان مناسب دارد. تشخیص به موقع و درمان مناسب می‌تواند از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند.
روش‌های سنتی جراحی فتق
در گذشته، جراحی باز روش اصلی درمان فتق بود. این روش شامل ایجاد یک برش بزرگ در ناحیه فتق و ترمیم آن با استفاده از بخیه یا مش بود. اگرچه این روش مؤثر بود، اما دارای معایب زیادی مانند درد پس از جراحی، زمان طولانی‌تر بهبود و خطر بیشتر عفونت بود.
چرا جراحی لاپاراسکوپی فتق؟
جراحی لاپاراسکوپی به دلیل داشتن برش‌های کوچک‌تر، کاهش درد پس از جراحی و بهبود سریع‌تر، به یک روش محبوب برای درمان فتق تبدیل شده است. این روش با استفاده از دوربین و ابزارهای خاصی انجام می‌شود که از طریق برش‌های کوچک وارد بدن می‌شوند.
چگونه جراحی لاپاراسکوپی فتق انجام می‌شود؟
در جراحی لاپاراسکوپی فتق، جراح با ایجاد چند برش کوچک در ناحیه شکم، یک دوربین کوچک به نام لاپاراسکوپ و ابزارهای جراحی را وارد بدن می‌کند. دوربین تصاویری از داخل بدن به یک مانیتور منتقل می‌کند که جراح می‌تواند با مشاهده آن، فتق را ترمیم کند.
تجهیزات مورد نیاز برای جراحی لاپاراسکوپی
جراحی لاپاراسکوپی نیازمند تجهیزات خاصی است که شامل لاپاراسکوپ، تروکار، ابزارهای جراحی کوچک و مش برای ترمیم فتق می‌شود. این تجهیزات به جراح اجازه می‌دهند که با دقت بیشتری عمل را انجام دهد و خطر آسیب به بافت‌های مجاور را کاهش دهد.
ترمیم فتق با مش
در جراحی لاپاراسکوپی، معمولاً از مش برای تقویت دیواره شکم و جلوگیری از بازگشت فتق استفاده می‌شود. مش یک توری نازک است که در محل فتق قرار داده می‌شود و به تثبیت آن کمک می‌کند.
بستن زخم‌ها
پس از اتمام جراحی، برش‌های کوچک در ناحیه شکم با استفاده از بخیه یا چسب‌های جراحی بسته می‌شوند. این برش‌ها به دلیل کوچک بودن، سریع‌تر بهبود می‌یابند و خطر عفونت نیز کمتر است.
دوره نقاهت
دوره نقاهت پس از جراحی لاپاراسکوپی معمولاً کوتاه‌تر از جراحی باز است. بیشتر بیماران می‌توانند پس از چند روز به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند. با این حال، باید از انجام فعالیت‌های سنگین پرهیز کرد.
مزایای جراحی لاپاراسکوپی فتق
جراحی لاپاراسکوپی فتق دارای مزایای زیادی است که آن را به یک روش محبوب تبدیل کرده است.
کاهش درد پس از جراحی
یکی از مزایای اصلی جراحی لاپاراسکوپی کاهش درد پس از جراحی است. به دلیل برش‌های کوچک‌تر، درد و ناراحتی بیمار به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.
کوتاه شدن مدت بستری
بیماران پس از جراحی لاپاراسکوپی معمولاً نیاز به بستری طولانی ندارند و می‌توانند پس از چند روز مرخص شوند. این امر به کاهش هزینه‌های بیمارستانی و بهبود سریع‌تر بیمار کمک می‌کند.
موفقیت درمان
جراحی لاپاراسکوپی به دلیل دقت بالاتر و کاهش خطر عوارض، معمولاً موفقیت بیشتری در درمان فتق دارد. با این حال، انتخاب روش مناسب بستگی به وضعیت خاص بیمار دارد.
