جراحی چاقی چیست؟
جراحی چاقی یا جراحی باریاتریک (به طور عمومی به عنوان جراحی چاقی شناخته می‌شود) یک روش تداخلی است که برای کاهش وزن بیمارانی که دچار چاقی شدید هستند، استفاده می‌شود. این جراحی به عنوان یک روش آخرین راه حل در مواردی که رژیم غذایی، ورزش و داروها نتیجه مطلوب را نداده‌اند، استفاده می‌شود.
در جراحی چاقی، دستکاری‌هایی در سیستم گوارشی بیمار انجام می‌شود تا کمک کند وزن بیمار کاهش یابد. دو نوع اصلی جراحی چاقی عبارتند از:
- اسلیو معده (GASTRIC SLEEVE): در این روش معده به دو بخش تقسیم می شود و بخش بزرگتر معده که بیش از ۷۰ درصد را شامل می شود از بدن خارج می شود و بخش کوچکتر با حجم بسیار کمتر جهت هضم و دریافت مواد غذایی باقی می ماند.
- بای پس معده (GASTRIC BYPASS): در این روش، معده به دو بخش تقسیم می‌شود. بخش کوچکتری از معده جدا می‌شود و به بخش دیگری از روده کوتاه، معروف به جیب یا پاچ متصل می‌شود. این روش باعث می‌شود که بیمار کمتر غذا بخورد و مقدار کالری دریافتی کاهش یابد. بای پس معده خود به دو روش بای پس کلاسیک معده و مینی بای پس معده تقسیم می شود که در ادامه مقاله در مورد تفاوت ها و مزایا و معایب هر کدام توضیح خواهیم داد.
تفاوت بای پس و مینی بای پس معده:
بای پس معده و مینی بای پس معده دو روش جراحی چاقی نسبتا مشابهی هستند، اما در برخی جنبه‌ها تفاوت‌هایی دارند. در زیر به برخی از تفاوت‌های اصلی بین این دو روش اشاره می‌کنیم:
- روش انجام: در بای پس معده، معده به دو بخش تقسیم می‌شود و بخش کوچکتری از معده به بخش بعدی از روده کوتاه متصل می‌شود. این روش به طور تخصصی توسط جراحان مورد استفاده قرار می‌گیرد. در مقابل، در مینی بای پس معده، معده به شکل لوله‌ای تغییر شکل می‌دهد و بخش انتهایی از روده کوچک به آن متصل می‌شود. این روش نسبتاً جدیدتر است و به عنوان یک جراحی ساده‌تر و سریع‌تر معروف است.
- تغییرات در سیستم گوارشی: در هر دو روش، تغییراتی در راه‌های هضم و جذب مواد مغذی ایجاد می‌شود، اما در مینی بای پس معده این تغییرات کمتر از بای پس معده است. در بای پس معده، معده کوچکتر می‌شود و بخشی از روده کوچک بریده می‌شود تا مواد غذایی مستقیماً به آن متصل شود. در مقابل، در مینی بای پس معده، تغییرات کمتری در معده ایجاد می‌شود و بخشی از روده کوچک به معده لوله‌ای متصل می‌شود.
- عوارض و مخاطرات: هر دو روش ممکن است به عوارض و مخاطراتی نظیر عفونت، خونریزی، عوارض مربوط به معده و روده، انسداد روده و مشکلات تغذیه‌ای منجر شوند. با این حال، برخی مطالعات نشان داده‌اند که در مینی بای پس معده، خطر عفونت و انسداد روده کمتر است، اما ممکن است خطر تشکیل سنگ صفرا بیشتر باشد.
- طول جراحی: بای پس معده به طور معمول زمان بیشتری برای انجام می‌گیرد نسبت به مینی بایپاس معده. معمولاً مینی بایپاس معده به دلیل سادگی و سرعت بیشتر در انجام، مورد ترجیح برخی جراحان قرار می‌گیرد.
- تغییرات جزئی در سیستم گوارشی: در بای پس معده، تغییرات جزئی در راه‌های هضم و جذب مواد مغذی ایجاد می‌شود. معده کوچکتر می‌شود و بخشی از روده کوچک مواد مغذی را هضم می‌کند. در مینی بای پس معده نیز این تغییرات وجود دارد، اما به طور کلی کمتر از بای پس معده است.
تصمیم درباره استفاده از هر یک از این روش‌ها باید توسط تیم پزشکی متخصص و با توجه به وضعیت و نیازهای شما گرفته شود. پزشکان و جراحان متخصص در این زمینه می‌توانند با بررسی برخی موارد ، بهترین روش جراحی چاقی را برای شما تعیین کنند. بنابراین، بهتر است با تیم پزشکی مشورت کنید و درباره تفاوت‌ها و گزینه‌های درمانی خاص تصمیم گیری کنید.
آیا بای پس معده و مینی بای پس معده برای همه افراد مناسب هستند؟
نه، بای پس معده و مینی بای پس معده برای همه افراد مناسب نیستند. این دو روش جراحی چاقی برای افرادی که مشکل چاقی دارند و نتوانسته‌اند با روش‌های غیرجراحی و تغییر در رژیم غذایی و ورزش به کاهش وزن برسند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما تصمیم درباره انتخاب روش جراحی بای پس معده یا مینی بای پس معده باید با توجه به وضعیت و نیازهای هر فرد توسط تیم پزشکی متخصص گرفته شود.
عواملی که در تعیین میزان مناسب بودن بای پس معده یا مینی بای پس معده برای یک فرد نقش دارند عبارتند از:
- شاخص توده بدنی (BMI): بیشتر پزشکان از معیار BMI برای تشخیص چاقی و تعیین مناسب بودن روش جراحی استفاده می‌کنند. معمولاً برای بای پس معده و مینی بای پس معده، BMI بالای 40 یا BMI بین 35 تا 40 با بیماری‌های مرتبط با چاقی مانند دیابت نوع 2 مورد قبول قرار می‌گیرد.
- سابقه بیماری‌های مرتبط با چاقی: افرادی که به بیماری‌های مرتبط با چاقی مانند دیابت نوع 2، فشار خون بالا، بیماری قلبی عروقی و استئوآرتریت مبتلا هستند، ممکن است برای جراحی چاقی مناسب باشند.
- تاریخچه درمان: اگر فرد تلاش‌های قبلی برای کاهش وزن از طریق روش‌های غیرجراحی مانند رژیم غذایی و ورزش را انجام داده و به نتیجه نرسیده است، ممکن است جراحی چاقی برای آنان مناسب باشد.
بای پس معده و مینی بای پس معده هر دو روش‌های جراحی چاقی هستند که به کاهش وزن کمک می‌کنند، اما میزان لاغری بستگی به عوامل متعددی دارد و نمی‌توان به طور قطعی ادعا کرد که یکی از این روش‌ها برتری مطلق در مقدار لاغری دارد.
در هر دو روش، حجم معده کاهش می‌یابد و در نتیجه مصرف غذا کاهش می‌یابد. این موضوع باعث می‌شود که فرد کمتر غذا بخورد. علاوه بر این، در هر دو روش، جراحی به تغییراتی در هورمون‌هایی که مرتبط با اشتها و احساس سیری درگیر هستند، منجر می‌شود که به کاهش اشتها و کنترل بهتر احساس گرسنگی کمک می‌کند.
با این حال، نتایج لاغری در هر فرد ممکن است متفاوت باشد و به عواملی مانند وزن اولیه، سن، جنسیت، سلامت عمومی، رژیم غذایی و سطح فعالیت جسمانی فرد وابسته باشد. همچنین، میزان لاغری ممکن است در طول زمان تغییر کند و نتیجه‌های بلندمدت را باید در نظر گرفت.
دوره ی نقاهت بای پس معده کمتر است یا مینی بای پس؟
دوره نقاهت پس از جراحی بای پس معده و مینی بای پس معده نیز ممکن است متفاوت باشد. اما در کل، معمولاً دوره نقاهت مینی بای پس معده کمتر از بای پس معده است.
دوره نقاهت پس از بای پس معده معمولاً بیشترین زمان را به خود اختصاص می‌دهد. عمل بای پس معده یک جراحی بزرگتر است که نیازمند بریدگی‌های بزرگ در ناحیه معده دارد. بنابراین، نیاز به زمان بیشتری برای بهبودی و بازگشت به فعالیت طبیعی وجود دارد. معمولاً بیماران باید حدود ۴ تا ۶ هفته برای بازگشت به کار و فعالیت‌های روزمره خود در نظر بگیرند.
در مقابل، مینی بای پس معده یک روش کمتر تهاجمی تر است و نیازمند برش‌های کوچکتر است. به عنوان یک جراحی کمتر تهاجمی، دوره نقاهت پس از مینی بای پس معده معمولاً کوتاه‌تر است. بسیاری از بیماران می‌توانند در عرض ۲ تا ۴ هفته به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند.
با این حال، مدت زمان دقیق دوره نقاهت در هر دو روش به عواملی مانند سن، وضعیت سلامت، پیشینه پزشکی و توصیه‌های پزشکی بستگی دارد.
